Het gemaal "Limmen 1879"
Op het buurtschap Klein Dorregeest, aan het randje van Akersloot staat dit markante gemaal “Limmen 1879”. Gebouwd in 1879 als stoomgemaal en later omgebouwd tot elektrisch gemaal. 110 jaar heeft het gemaal de Groot-
Het gemaal
Op deze plek aan de Fielkerweg stond voorheen de Zuidermolen die, samen met de nog steeds draaiende Noordermolen, de Groot-
Om geld te besparen worden de waterloop en de vijzel van de Zuidermolen niet gesloopt maar ingepast in de nieuwbouw van het stoomgemaal.
Naast het stoomgemaal wordt een schuurtje gebouwd voor de opslag van kolen. Een bijna 22 meter hoge schoorsteen is nodig om een goede “trek” in de stoomketel te realiseren. Na enkele jaren wordt de houten vijzel vervangen door een gietijzeren vijzel. Deze met klinknagels geklonken vijzel kan per minuut 180 kubieke meter water uit de polder malen. Veertig jaar heeft de stoommachine, die een kracht van 40 paardenkrachten kon opwekken, gedraaid. Wel wordt tussentijds de stoomketel vervangen. De door de firma Stork gemaakte stoomketel heeft imposante afmetingen en kan niet zo in de ketelruimte worden geplaatst. Er moet een flink gat in de voorgevel worden gemaakt om de ketel naar binnen te krijgen. Een bijzondere klus die door de fotograaf op de gevoelige plaat is vastgelegd.
In 1912 wordt de stoomketel vernieuwd.
In 1912 wordt de stoomketel vernieuwd. Aannemers en smid uit Akersloot zijn bij deze klus betrokken. Ook zij poseren op deze foto. (van links naar rechts): Jan v.d. Eng, De Koning (monteur van ketelbouwer Stork), Engel Poland (aannemer), G. Groot (smid), Arend Seine (Limmerpolder), Piet v Duin, Jan Buur Sr. (machinist), Jan Krom (aannemer), v. d. Eng, ? , Gerrit Min, persoon uit Limmen, Jan de Zeeuw, Jan Delder.
Rond 1918 doet de elektriciteit zijn intrede
Rond 1918 doet de elektriciteit zijn intrede en kiest het polderbestuur voor elektrische aandrijving. Stoom heeft immers zo zijn nadelen. Er is een stoker nodig, bovendien moet de stoomketel eerst een paar uur worden opgestookt voordat de vijzel kan draaien. Om het verschil in toerental, tussen stoommachine en de met elektriciteit aangedreven motor op te vangen, worden er grote drijfwielen met leren banden geplaatst.
Dit mechanisme is nog steeds aanwezig en voor liefhebbers van industriële archeologie een must om te bekijken. De warmte van de stoomketel is er niet meer, daarom wordt voor de machinist een verwarmd wachthokje gemaakt. Sindsdien heeft het gemaal zestig jaar met elektrische aandrijving gedraaid tot in 1989 een automatisch werkend gemaaltje in werking wordt gesteld. De waterstaatskundige Stichting “Gemaal Limmen 1879” beheert sindsdien het gebouw dat na verschillende restauraties in volle glorie op het buurtschap Dorregeest staat te pronken. Het museumgemaal is van april tot en met september iedere zondagmiddag voor publiek geopend. In de voormalig ketelruimte worden wisselende exposities georganiseerd, waar kunstenaars uit de regio hedendaagse kunst exposeren. In deze periode is de eerste zondagmiddag van de maand “draaimiddag”. Onder begeleiding van de machinist kunt u het draaiende gedeelte van dit monumentale gemaal bewonderen.
